شل شدن پيچ اباتمنت در پروتزهاي ايمپلنت دندان يك عارضه معروف در ايمپلنت ها است. پيچ محافظ روكش دندان مي تواند شل شود كه اين پيچ ها به راحتي قابل تهيه هستند، پس مي توانند دوباره سفت شده يا تعويض شوند. در برابر شل شدن يا شكسته شدن، پيچ اباتمنت مي تواند باعث عارضه هاي جدي ديگري باشد كه شما را مجبور به جداسازي روكش از پيچ كند. در نتيجه روكش هاي سمان شونده متكي بر ايمپلنت احتمال دارد صدمه ديده و خراب شوند.
شل شدن پيچ اباتمنت در پروتزهاي ايمپلنت دندان يك عارضه معروف در ايمپلنت ها است. پيچ محافظ روكش دندان مي تواند شل شود كه اين پيچ ها به راحتي قابل تهيه هستند، پس مي توانند دوباره سفت شده يا تعويض شوند. در برابر شل شدن يا شكسته شدن، پيچ اباتمنت مي تواند باعث عارضه هاي جدي ديگري باشد كه شما را مجبور به جداسازي روكش از پيچ كند. در نتيجه روكش هاي سمان شونده متكي بر ايمپلنت احتمال دارد صدمه ديده و خراب شوند.
لق شدن پايه ايمپلنت
بررسي هاي انجام شده نشان مي دهند كه مشكل شل شدن پيچ اباتمنت يا پروتز دندان رايج ترين عارضه ايمپلنت هاي دنداني تك واحدي بعد از به وجود آمدن اسئواينتگريشن است. اندازه شل شدن پيچ در روكش هاي متكي بر ايمپلنت تك واحدي در بخش مولر و پره مولر بيشتر بوده است.
در اين بررسي ها معلوم شده كه بيمارها، شل شدن پيچ را به دفعات تجربه كرده اند. شل شدن پيچ اباتمنت در بررسي هاي انجام شده از ۲ تا ۴۵ درصد گزارش شده است. در شل شدن پيچ بين انواع پروتزهاي دنداني تفاوت وجود دارد.
حداكثر ميزان شل شدگي در روكش هاي تك واحدي و بعد از آنها در اوردنچرها مشاهده شده است. قابليت باز كردن رستوريشن، برتري اصلي رستوريشن هاي پيچ شونده است و منجر به آسان شدن معاينه ايمپلنت، معاينه بافت نرم، جرم گيري و هر درمان موردنياز در پروتزها مي گردد. همچنين ترميم هاي آينده راحت تر و با هزينه كمتري انجام مي شود.
لق شدن روكش ايمپلنت
ترميم پرسلن، تغيير رنگ روكش دندان و امكان انجام موارد بهداشتي در رستوريشن هاي پيچ شونده به آساني انجام مي شود. البته براي دسترسي به اين موارد و پيشگيري از مشكلات احتمالي درمان، اتصالات پيچ بايد در مدت كاركرد آنها پايدار باشند. پس از پيچ شدن اباتمنت به ايمپلنت دندانبرخي از دندانپزشك ها توصيه مي كنند روكش دندان سمان شود.
اين كار مي تواند زيبايي زيادي را به خاطر در ديد نبودن مسير پيچ باعث شود. همينطور رستوريشن سمان شده را مي توان با هزينه پايين تري توليد كرد. در اين روش پيچ بايد محكم بسته شود چون اگر پيچ شل باشد به راحتي نمي توان به آن دسترسي داشت. در برخي مواقع براي محكم كردن يك پيچ شل شده، نياز به بريدن روكش است. البته استفاده از سمان موقتي مي تواند بيرون آوردن بدون آسيب روكش را آسان تر كند ولي احتمال اين مورد كم است.
اصلي ترين عوامل شل شدن و از دست دادن ايمپلنت ها
شل شدن پيچ بيشتر در سيستم هاي ايمپلنتي تك واحدي اتفاق مي افتد، ولي در روكش هاي چند واحدي هم مشاهده شده است. همچنين شل شدن در رستوريشن هاي تك دندان مولر هم بيشتر بوده است. در واقع رستوريشن هاي متكي بر ايمپلنت هميشه تحت فشارهاي جداكننده هستند، كه اين فشارها در موارد زير زيادتر است.
-
-
- برخوردهاي بيرون مركزي
- برخوردهاي مركزي بيرون محوري
- اباتمنت زاويه دار
- رويه اكلوزال وسيع
- برخوردهاي اينترپروگزيمال
- برخوردهاي كانتي لور
- ساختاري كه سازگاري درستي نداشته باشد
- اتصال ايمپلنت به دندان هاي نرمال
-
لق شدن دندان ايمپلنت
محصولات، اجزا و روش هاي بسياري براي محكم كردن پيچ توصيه شده است، همه اين تكنيك ها به كم شدن امكان شل شدگي پيچ كمك مي كنند ولي به صورت كامل مشكل را حل نمي نمايند، در صورتي كه دندانپزشك فقط روي محكم كردن پيچ ها تمركز كند و توجهي به كنترل فشارهاي اكلوزالي نكند، اين وضعيت مي تواند باعث مشكلات وخيم تري مانند فرو ريختن استخوان يا شكسته شدن ايمپلنت شود.
مزاياي اتصالات دروني در محكم كردن پيچ ها
در مقايسه ميان ايمپلنت دندان هاي با اتصال بيروني و دروني، بسياري از تحقيقات نشان مي دهند كه پيچ در اتصالات دروني بيشتر پايدار است. اتصال هاي دروني برتري هاي ديگري نيز دارد.
-
-
- لمس پذيري براي تصميم گيري در باره تحليل كامل اباتمنت
- استحكام بيشتر در برابر چرخش
- نگه داشتن بهتر و بيشتر پيچ در برابر خم شدگي هاي ناشي از فشارهاي جانبي
- كمتر شل شدن پيچ ها
- كمتر شدن فضاي عمودي مورد نياز براي ترميم.
-
براي اطلاع از نحوه محكم كردن پيچ ايمپلنت،بايد دليل شل شدن پيچ را بدانيد. وقتي دو بخش توسط يك پيچ به يكديگر متصل مي شوند، اين حالت را Screw joint مي گويند. نيرو هايي كه مي خواهند اجزا را از هم جدا كنند را با نام “نيروهاي جداكننده” (Separating force) مي شناسند. نيروهايي كه اجزا را به يكديگر وصل مي كنند “نيروهاي نگهدارنده” (Clamping force) خوانده مي شوند.
ضرورتي ندارد براي پيشگيري از شل شدگي پيچ، نيروهاي جداكننده را از بين ببريم، بلكه بايد اين نيروها را كمتر از نيروهاي نگهدارنده نگهداشت. اگر موقع وارد شدن نيرو ناحيه اتصال باز نگردد، شل شدن پيچ رخ نمي دهد. پس دو عامل اصلي در محكم بودن پيچ ايمپلنت تاثيرگذار است:
-
-
- افزايش نيروهاي نگهدارنده
- كاهش نيروهاي جداكننده
-
افتادن پيچ ايمپلنت
نيروهاي جداكننده بيشتر تحت تاثير نيروي اهرمي هستند كه به آن نيرو وارد مي كند. زياد شدن زاويه ايمپلنت يا كانتي لور در پروتز دندان مي تواند منجر به تقويت نيرو در برخوردهاي مركزي شده و نيروهاي جداكننده را بيشتر كند.
جاگذاري درست ايمپلنت ها و طرح ترميمي اصولي، از كارهاي مهم در سفت كردن پيچ ايمپلنت هستند. به كارگيري از استنت جراحي جهت جاگذاري درست ايمپلنت ها سودمند است. اكلوژن عاملي مهمي در سفت كردن پيچ ايمپلنت است.
برخوردهاي بيرون مركزي به حالت نيروهاي جداكننده ظاهر مي شوند و بايد تا مي توانيم از استفاده از آنها، به ويژه در دندان هاي عقب دهان، خودداري كنيم، اگر نيروهاي جانبي سبك، پايين تر از نيروهاي نگهدارنده باشند، منجر به شل شدگي پيچ نمي گردند. مثلا برخوردهاي مركزي طبيعي بالاي كاسپ دندان مولر به خصوص هنگامي كه نيروهاي اكلوزالي بيمار زياد است، مي توانند بيشتر از نيروهاي نگهدارنده شوند.
اين نظريه مي تواند علت بيشتر شدن شل شوندگي پيچ در ايمپلنت هاي تك واحدي مولر را تبيين كند. پيچ ايمپلنت مولر در حالتي محكم مي ايستد كه برخوردهاي مركزي در جهت محور طولي پيچ عمل كنند و برخوردهاي بيرون مركزي از بين بروند.
جايگذاري اشتباه ايمپلنت
جاگذاري يك ايمپلنت عريض يا جاگذاري دو ايمپلنت با قطر كم مي تواند نيروي اهرمي وارده به پيچ را كم كند. همچنين اتصال ايمپلنت به دندان هاي طبيعي توسط روكش دندان مي تواند باعث شل شدگي پيچ اباتمنت شود.
اين مسئله به خاطر فرق داشتن اندازه تحرك دو پايه اتفاق مي افتد. ايمپلنت به نسبت دندان طبيعي كه در ناحيه PDL اماك حركت دارد، ثابت است. نيروي اكلوزالي بر دندان نرمال مي تواند بر روي ايمپلنت اثر كانتي لوري پديد آورد و فشاري تا دو برابر فشار وارده ايجاد كند. حداكثر مقدار اين نيروي كانتي لوري در بخش برخورد ميان روكش ايمپلنت و پيچ اباتمنت جمع مي شود كه اين وضعيت مي تواند باعث شل شدگي گردد.
اگر با وارد كردن نيرو به پيچ بخواهيم ساختاري هماهنگ داشته باشيم، باز امكان شل شدن پيچ بيشتر مي شود. ساختار مي خواهد به حالت اولش برگردد كه منجر به وارد شدن نيروي جداكننده بر سيستم مي گردد. همه اين ساختارها بايد حذف شوند و براي هماهنگي بهتر و درست تر بايد دوباره لحيم شوند.
روش هاي كلينيكي براي محكم كردن پيچ ايمپلنت
تكنيك هاي كلينيكي اصلي براي محكم كردن پيچ ايمپلنت به صورت مختصر اينگونه اند.
۱- ايمپلنت ها با نيروهاي اكلوزالي به صورت موازي جاگذاري شوند.
۲- طراحي رستوريشن به گونه اي انجام شود كه طول كانتي لور كم شود.
۳- براي وارد شدن نيروها در امتداد محور طولي ايمپلنت، اصلاحات اكلوزالي زير اجرا گردد.
-
-
- كم شدن برخوردهاي كارگر و غيركارگر در دندان هاي عقب دهان
- وارد كردن برخوردهاي مركزي در ميانه دندان
- به كارگيري از دندان هاي قرار گرفته در جلوي دهان در راهنماي قدامي
-
۴- فرم هاي ضد چرخدار در ايمپلنت هاي تك واحدي
۵- محكم نمودن اجزا با Torque بين ۲۰ تا N.cm ۳۰ (به جز در مواردي كه كارخانه سازنده توصيه ديگري داشته باشد)
۶- دارا بودن ساختاري با سازگاري درست در رستوريشن هاي چند واحدي فناوري در حال رشدي است كه به دندانپزشك براي محكم كردن پيچ ايمپلنت كمك مي كند. طرح پيچ و گسترش كنترل Torque نيز اينچنين هستند.
اگر پيچ شل شدگي نداشته باشد و نيروهاي زيادي به سوي ناحيه هاي پرحساس داخل شود، براي سلامتي بيمار مضر خواهند بود. جاگذاري درست ايمپلنت ها، سازگاري ساختار و اصلاح و ترميم اكلوژن موقعي كه ايمپلنت هم داراي طراحي درستي است خيلي اثرگذار است. در صورتي كه به اين موارد دقت نشود، پيچ سفت شده منجر به شكسته شدن بدنه ايمپلنت يا نشست استخوان مي شود.
منبع : كلينيك دندانپزشكي دندون طلا