روكش و بريج دندان چيست؟ روكش دندان و بريج ها از گروه پروتز دندان ثابت هستند. برخلاف وسايلي مانند دندان مصنوعي كه روزانه از دهان بيرون آورده مي شود و قابل شستشو هستند، روكش ها و بريج ها در دهان ثابت و سفت شده اند و فقط داندانپزشك قادر است آنها را از دهان جدا كند.
از روكش دندان براي ترميم و پوشش كامل دندان هاي پوسيده و خالي شده مثل روكش دندان عصب كشي شده استفاده مي شود. روكش هم مقاومت دندان را بالا مي برد و هم ظاهر و كارايي دندان ها را بهبود مي بخشد. علاوه بر اين دو مورد روكش كردن دندان و سفيد كردن آن (بليچينگ) طرح لبخند شما را هم اصلاح مي كند.
روكش و بريج دندان چيست؟ روكش دندان و بريج ها از گروه پروتز دندان ثابت هستند. برخلاف وسايلي مانند دندان مصنوعي كه روزانه از دهان بيرون آورده مي شود و قابل شستشو هستند، روكش ها و بريج ها در دهان ثابت و سفت شده اند و فقط داندانپزشك قادر است آنها را از دهان جدا كند.
از روكش دندان براي ترميم و پوشش كامل دندان هاي پوسيده و خالي شده مثل روكش دندان عصب كشي شده استفاده مي شود. روكش هم مقاومت دندان را بالا مي برد و هم ظاهر و كارايي دندان ها را بهبود مي بخشد. علاوه بر اين دو مورد روكش كردن دندان و سفيد كردن آن (بليچينگ) طرح لبخند شما را هم اصلاح مي كند.
روكش هاي مختلف دندان كه از دسته پروتز دندان ثابت هستند شامل روكش هاي چيني يا سراميكي و زيركونيا هستند كه مي توانند با رنگ دندان طبيعي شما هماهنگ شوند و زيبايي و استحكام دندان هاي شما را افزايش دهند.
البته گفتني است كه قيمت روكش زيركونيا در مقايسه با ساير روكش ها زياد است. از طلا و آلياژهاي فلزي، آكريليك و سراميك هم مي توان براي روكش كردن دندان استفاده كرد. اين آلياژها نسبت به چيني از مقاومت بالايي برخوردار هستند و در دندان هاي پشتي خيلي خوب عمل مي كنند. نوع چيني پوسته فلزي هم داراي مقاومت و زيبايي خوبي است.
روكش دندان و پروتز دندان
توجه داشته باشيد كه اصلاح طرح لبخند يك عمل زيبايي و كاملا اختياري است و هزينه آن مشمول طرح بيمه نمي شود. هزينه هاي عمل طراحي لبخند به عواملي مانند دامنه اقدامات درماني مورد نياز، مهارت دندانپزشك، هزينه كلينيك و اجناس به كار رفته در جراحي وابسته است. زمان درماني و هزينه طراحي لبخند به تخصص دندانپزشك، نوع بيمه درمانيريال شرايط بهداشتي دندان و ميزان اصلاح وابسته است. هر چقدر درمان اصلاح طرح درمان پيچيده تر باشد هزينه آن نيز بيشتر خواهد بود.
اصلاح طرح لبخند پروسه بهبود ظاهر لبخند و فراهم آوردن لبخند زيبا به وسيله يك يا چند شيوه زيبايي و اصلاح فرم و اندازه دندان مثل لمينت دندان، روكش دار كردن، باندينگ كامپوزيت، كاشت دندان و سفيد كردن دندان مي باشد. در اصل، هزينه اصلاح لبخند لثه اي عملي است كه اجراي آن كاملا منوط به خواسته و اختيار فرد است، در صورتي كه ترميم و درمان كامل دندان ها عملي اجباري است كه همه افرادي كه در دندان هاي خود مشكلي دارند بايد آن را انجام بدهند.
موارد استفاده از روكش دندان
دندانپزشك در موارد زير استفاده از روكش دندان را تجويز مي كند.
- اگر يكي از دندان هاي شما به حدي ضعيف شده باشد كه در معرص پوسيدگي و شكستگي باشد و يا بخش هايي از دندان شكسته شده باشد براي محافظت از آن روكش استفاده مي شود.
- اگر دندان شما شكسته و يا به شدت دچار پوسيدگي شده است نياز به بازسازي توسط روكش دارد.
- اگر در دهان شما دهان زيادي باقي نمانده و ميزان پرشدگي دندان هاي شما نيز زياد است براي پوشش و محافظت نياز به روكش داريد.
- براي اتصال دادن يك بريج دندان
- براي ايجاد پوشش براي يك ايمپلنت دندان
- اگر دنداني داراي شكل يا رنگ مناسبي نيست و دندان داراي زردي است براي پوشش اين موارد روكش استفاده مي شود.
- اگر دندان شما عصب كشي شده است براي پوشش آن از روكش استفاده مي شود
توصيه در مورد بريج دندان
بريج دندان در حالتي سفارش مي شود كه يك يا چند تا از دندان ي شما از بين رفته باشند. درزهاي ايجاد شده بر اثر دندان از بين رفته مي تواند بقيه دندان ها را به سمت فضاهاي خالي حركت بدهد و باعث گاز گرفتن زبان شما شود. اگر اين فواصل بين دندان ها از بين نرود دندان هاي از دست رفته تعادل خودشان را از دست خواهند داد و باعث بيماري لثه و اختلالات مفصل گيجگاهي فكي خواهند شد.
پل دندان معمولا براي جايگزين كردن يك يا چند دندان از بين رفته كاربرد دارد. بريج ها اين فواصل خالي را كاملا پر مي كنند. بريج دندان در دندان هاي نرمال يا ايمپلنت هاي دور فضاي خالي گذاشته مي شوند و اين دندان ها نقش تكيه گاه را براي بريج ها دارند. دندان جايگزين به دندان روكش دار شده وصل مي شود. بريج ها نيز مثل روكش ها داراي انواع گوناگوني هستند و قيمت هر يك با توجه به كاري كه انجام مي دهند متفاوت است.
دندانپزشك با معاينه دندان ها و محل قرارگيري دندان ها يا دندان هاي افتاده شما، و مشاوره دادن درباره كارآيي آنها و زيبايي و هزينه روكش دندان ها كمك مي كند تا بريج دلخواه تان را انتخاب كنيد. پس هزينه روكش براي هر فردي با توجه به موارد گفته شده مختلف است. با ايمپلنت و بريج دندان، كودكان و بزرگسالان اگر دندان لقي دارند و يا اگر به كل دنداني ندارند مي توانند زيبايي دوباره دندان هايشان را تجربه كنند. بريج هاي چيني يا سراميكي را با رنگ طبيعي دندان مي توان هماهنگ كرد.
نحوه و مراحل بريج دندان
با روش جديدي دندانپزشك مي تواند روكش دندان را در يك روز و در كلينيك براي شما انجام بدهد. از دندان شما قالبي برداشته مي شود و در دستگاهي كه در كلينيك موجود است دادع مي شود در مدت ۱۰ تا ۱۵ دقيقه روكش بر روي دندان هاي شما تعبيه مي شود. از برتري اين روش اين است كه مي توان قالب را براي ساخت روكش به لابراتور هم ارسال كرد.
در روش قديمي لابراتور روكش سراميكي دندان قابل فشار را آماده مي كرد. اين روكش دندان ها هسته دروني محكمي دارند و جايگزين زير ساخت فلزي مي گردد و براي پوشش دادن دندان از يك جنس چيني كمك مي گيرند. اين تركيب با شكل و رنگ دندان هاي كناري هماهنگ هستند. اين روش روكش خيلي متداول است. روكش دندان سراميكي قابل فشار در مقايسه با روكش چيني پايداري زيادي دارد.
بازسازي تاج و روكش هاي تمام سراميك
با بازسازي تاج دندان هايي كه خراب شده اند زيبايي آنها را مي توان دوباره به دست آورد. با بازسازي تاج دندان عمل جويدن و اداي حروف راحت تر مي شود و همچنين سلامتي و درستي قوس دنداني بهينه تر مي گردد و اعتماد به نفس بيمار افزايش مي يابد.
به بافت هاي مصنوعي دندان كه به جاي بافت از بين رفته دندان قرار مي گيرند، رستوريشن (Restoration) مي گويند. روكش دندان يا تاج (Crown) يك رستوريشن مي باشد كه رويه بيروني تاج دندان را پوشش مي دهد يا به عبارتي ديگر روكش (Veneer) مي كند.
يك روكش در عين حال كه كاركرد از بين رفته دندان را دوباره ترميم مي كند، فرم ظاهري، منحني ها و رنگ هاي طبيعي ناحيه هاي صدمه ديده را نيز اصلاح مي كند و از ساختار دندان باقي مانده نگهداري مي نمايد.
روكش تمام سراميك (All-Ceramic Crown): وقتي بخواهيم تاج پوشش كاملي داشته باشد و زيبايي آن نيز به بيشترين حد خود برسد از روكش تمام سراميك استفاده مي كنيم. روكش دندان تمام سراميك غالبا براي اصلاح دندان هاي جلويي كاربرد دارد و استحكام آنها در برابر شكسته شدن از ساير روكش ها كمتر است. براي گذاشتن روكش روي دندان، بايد لايه هاي جونده و لايه هاي محوري باقي مانده روي دندان به خوبي تراش داده شوند. با توجه به اينكه كدام روكش را براي دندان هاي خود انتخاب مي كنيد و لايه هاي محوري دندان كدام است، تراشي به عمق ۱/۲ تا ۲ ميليمتر در دندان ها و لايه هاي محوري داده مي شود. تراش دادن دندان ها داراي اصولي هستند كه بيشترين ماندگاري و مقاومت رستوريشن و دندان را تامين مي نمايد.
نگهداري و مراقبت از روكش دندان
روكش دندان با بي حسي موضعي انجام مي شود. اگر دندان شما ترك خورده و يا عصب كشي شده ابتدا بايد دندان پر شود تا براي گذاشتن روكش، دندان بازسازي شده كافي موجود باشد. بعد دندان تراش داده شده و فضاي لازم براي گذاشتن روكش دندان آماده مي شود. بعد به وسيله اسكنر ديجيتال يا ماده بتونه مانند از دندان قالب مي گيرند و دندانپزشك رنگ دندان را مشخص مي كند و يا با كمك تكنسين رنگ روكش ها و دندان ها با هم هماهنگ مي شوند.
روكش دندان موقت از جنس رزين يا آكريليك و با كمك قالب گيري يا استنت دندان اصلي توليد مي گردد. دندانپزشك اين روكش موقت را با سيمان موقتي به دندان مي چسباند، تا هنگامي كه روكش دندان هميشگي آماده شد، به آساني بتواند آن را جدا كند.
چون روكش موقتي براي آماده سازي روكس دائمي بر روي دندان ها گذاشته مي شود دندان پزشكان براي مراقبت از روكش موقتي نكته اي را سفارش مي كنند.
- از خوردن خواركي هاي چسبناك و جويدني (مثل آدامس و كارامل) پرهيز كنيد ممكن است اين مواد به روكش بچسند يا آن را بشكنند.
- از سمتي كه در آنجا روكش موقت است كمتر استفاده كنيد.
- از جويدن خواركي هاي سفت مانند سبزيجات خام كه سبب تغيير محل يا شكستن روكش مي شوند، پرهيز كنيد.
- در زمان نظافت دندان، نخ دندان را به آهستگي در ميان دندان ها حركت بدهيد. اگر نخ دندان را سريع بكشيد، احتمال دارد روكش موقتي از دندان بيفتد.
مزاياي روكش دندان
دندانپزشك روكش دندان را براي موردهاي زير سفارش مي كند:
- جايگزيني پرشدگي بزرگ هنگامي كه دندان كافي در دهان نمانده است
- زماني كه مي خواهيد از دنداني ضعيف را از شكستن محافظت كنيد
- بازسازي يك دندان شكسته
- اتصال يك بريج
- پوشش دادن يك ايمپلنت
- پوشش دادن دنداني كه داراي فرم يا رنگ مناسبي نيست
- پوشش دادن دنداني كه عصب كشي شده است
دوام و عمر روكش
روكش دندان ها در خيلي از مواقع دائمي هستند اما احتمال شل شدن و افتادن آنها نيز وجود دارد. براي اينكه از اين مورد پيشگيري كنيد و ماندگاري روكش دندان ها را بيشتر كنيد بايد بهداشت دهان و دندان را جدي بگيريد. بريج هنگامي احتمال شل شدن يا افتادن دارد كه دندان يا استخواني كه آن را نگه مي دارد در اثر يك بيماري دندان آسيب ببيند.
هر روز دو بار دندان ها را با خميردندان فلوئوريد مسواك بزنيد و با نخ دندان كشيدن دندان ها و لثه هاي خودتان را محافظت كنيد. همينطور جهت بالا بردن ماندگاري بريج دندان و ويزيت و پاكسازي هاي حرفه اي به طور مرتب به دندانپزشك مراجعه نماييد.
عوارض جانبي و معايب روكش دندان
ناراحتي يا حساسيت: دندان هايي كه به تازگي روكش دار شده اند، احتمال دارد بعد از بين رفتن اثر داروي بي حسي دچار حساسيت شوند. اگر دندان روكش دار شده و هنوز عصبي در آن هست، به غذاهاي گرم و سرد حساسيت خواهد داد. دندانپزشك سفارش مي كند كه دندان هاي تان را با خمير دنداني مسواك كنيد كه ويژه دندان هاي حساس مي باشد. درد يا حساسيتي كه در مدت زمان جويدن خواركي ها حس مي كنيد غالبا بيانگر بالاتر قرار گرفتن روكش است. اگر اين مورد را احساس كرديد هر چه زودتر به دندانپزشك مراجعه كنيد تا به آساني آن را رفع كند.
لب پر شدگي: روكش هاي چيني احتمال دارد دچار لب پريدگي گردد. اگر لب پريدگي كوچك باشد، يك رزين كامپوزيت براي بازسازي روكش دندان كار گذاشته مي شود ولي اگر زياد باشد بايست روكش تعويض گردد.
شل شدن: برخي مواقع سيمان ويزه دندانپزشكي از زير روكش دندان شسته شده و روكش شل مي شود، و باكتري در دندان نفوذ مي كند و بخش مابقي دندان پوسيده مي شود. اگر روكش دندان به نظرتان شل شده، با كلينيك دندانپزشكي دندون طلا تماس بگيريد.
افتادن: برخي مواقع روكش دندان مي افتند اين مورد براثر درست جا نيفتادن يا كم بودن سيمان ويژه دندانپزشكي است. اگر اين مشكل پيش آمد هر چه زودتر به كلينيك مراجعه كنيد. دندان پزشك روكش را با سيمان ويژه دندانپزشكي مجددا در محل خود محكم مي كند، اگر اين مشكل با اين كار درست نشد روكش تازه اي كار گذاشته مي شود.
هزينه و قيمت روكش دندان
هزينه بريج دندان و روكش دندان به موارد گوناگوني مثل نيازمندي هاي تخصصي درمان، اندازه مهارت دندانپزشك، اندازه مهارت دندانسازهاي حرفه اي، مدل روكش دندان مورد استفاده وابسته است.
روكش دندان يك روش بازسازي است كه شما با دادن هزينه روكش هم زيبايي دندان ها و هم كاربردهايي نظير نگهداري از دندان و غيره را به دست مي آوريد.
روكش و بريج دندان چيست؟ و در چه افرادي استفاده مي شود؟ روكش دندان غالبا براي كودكان به كار نمي رود. در بارداري هم فقط زماني كه نياز مبرم باشد و نتوان زمان روكش دار كردن دندان را به عقب انداخت انجام مي شود.
منبع: روكش دندان